Verkiezingen 2024 – Sien Vandevelde, voorzitter Jong CD&V: ‘Politici kunnen niet over jongeren spreken zonder met hen in gesprek te gaan’

Longread December 9, 2023
By Jolien De Smet

De verkiezingen van 2024 komen eraan. Er zijn opnieuw veel jongeren die voor de eerste keer hun stem mogen uitbrengen. ZooMedia had een gesprek met Sien Vandevelde, voorzitter van Jong CD&V: kan zij de vele vragen waarmee jongeren zitten beantwoorden?

Mensen krijgen vaak het gevoel dat hun stem er niet toe doet. Waarom is het volgens jou toch nuttig om te gaan stemmen in 2024?

Als je nu al het gevoel hebt dat je stem er niet toe doet, dan heb je helemaal niks te zeggen als je niet gaat stemmen. Jongeren die niet gaan stemmen, geven aan dat de toekomst van hun gemeente of hun land er niet toe doet. Dat vind ik net een foute ingesteldheid. Het is belangrijk dat jongeren zeggen dat ze wel een stem willen en om die reden moeten ze gaan stemmen.

Ik begrijp wel dat het huidige politieke klimaat niet aantrekkelijk is voor jongeren. Er is een grote rol weggelegd voor de politieke partijen zelf. Zij moeten jongeren duidelijk maken dat hun stem van belang is. Zij moeten naar jongeren stappen en de politiek begrijpelijk maken voor hen. Het is veel te gemakkelijk om altijd over de hoofden van jongeren heen te spreken in plaats van met de jongeren zelf in gesprek te gaan. Ik denk dat dat de grootste uitdaging zal zijn.

Mobiliteit is een belangrijk thema voor jongeren voor de komende verkiezingen. Neem je zelf nog vaak het openbaar vervoer?

Ik neem nog elke dag het openbaar vervoer en meer specifiek de trein.

Wat wil je met de partij verbeteren op vlak van openbaar vervoer?

In de eerste plaats is het een thema waarop elke politieke partij moet inzetten. Eén politieke partij zal het verschil niet maken. Wat heel belangrijk is qua openbaar vervoer is dat ze op tijd rijden. Nu zijn er vaak vertragingen en dat is een grote frustratie voor veel reizigers.

Ook is het belangrijk dat het openbaar vervoer moderniseert. Ik begrijp nog altijd niet dat er geen wifi is op de treinen en dat het openbaar vervoer na een bepaald uur niet meer rijdt. Zo zet je jongeren ertoe aan om zich met de auto te verplaatsen. Als je naar een feestje gaat en je hebt geen mogelijkheden meer om via het openbaar vervoer naar huis terug te keren, dan is het logisch dat ze liever een andere oplossing zoeken. We moeten het openbaar vervoer aanpassen aan de huidige realiteit en de huidige leefwereld van verschillende groepen. Ouderen moeten nog altijd op hun momenten de bus en de trein kunnen nemen, maar er moet ook aan jongeren gedacht worden.

De deadline voor het klimaatbeleid is voor de tweede keer niet behaald. Wat wil jouw partij doen voor een beter klimaat?

Elke speler in het verhaal moet samenwerken om een beter klimaat te verkrijgen. Specifiek moeten we ervoor zorgen dat we de wereld beter achterlaten dan dat we ze betreden hebben. We zijn allemaal jong, maar we moeten ervoor zorgen dat onze kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen het ook goed gaan hebben. Ik denk dat het daarom belangrijk is dat we op bepaalde zaken verder inzetten.

Wat ik zelf heel belangrijk vind, is het circulaire verhaal. We moeten wegstappen van de wegwerpmaatschappij en onderzoeken hoe we bestaande zaken kunnen hergebruiken. In Vlaanderen staan we al heel ver op vlak van recyclage, maar ik vind dat we het nóg meer mogen uitwerken. Alleen zo kunnen we fast fashion tegengaan. Dat is heel belangrijk.

We zien dat criminaliteit de bovenhand neemt in grootsteden zoals Antwerpen en Brussel. Denk maar aan the war on drugs en de recente aanslag in Schaarbeek. Wat wil jouw partij doen om de criminaliteit tegen te gaan?

De lokale politie moeten we zeker en vast versterken. Mensen hebben vaak een onveiligheidsgevoel omdat de politie soms te ver weg is. Als de politici ervoor zouden zorgen dat er politie nabij is, dan gaan mensen een veiliger gevoel hebben. Ook naar criminelen toe zou het moeilijker zijn om iets te doen, aangezien er dan vaak controle is. Daarnaast vind ik dat het werk dat de politie doet, beter erkend mag worden. Daar zet mijn partij al heel sterk op in. Het is in ons land enorm moeilijk om degelijke agenten of brandweermannen te vinden. Dit komt omdat de job niet meer aantrekkelijk is. Het zijn mensen die ons moeten verdedigen, dus ik vind dat daar iets tegenover mag staan. De verloning mag zeker hoger. Ik denk dat dat heel belangrijk is als je criminaliteit wil tegengaan.

Naast het versterken van de veiligheid, moeten de politici meer werken op preventie. Hierbij is het nabijheidsverhaal ook belangrijk. Straathoekwerkers stappen meteen op mensen af om hen te helpen. Vele kleine criminele feiten vinden plaats omdat mensen zich niet begrepen voelen. De grote criminaliteit kunnen we enkel oplossen door een samenwerking met andere landen aan te gaan. Drugs of terrorisme zijn twee thema’s die België niet alleen kan aanpakken. Hiervoor moeten er maatregelen genomen worden op Europees vlak. Daar streeft CD&V ook naartoe.

Jongeren vinden politiek niet aantrekkelijk door de openlijke ruzies en agressieve tone-of-voice van politici. Welk soort communicatie wil jij – als jongerenvoorzitter – hanteren ten opzichte van jongeren?

Volgens mij moet het een directe communicatie zijn. Politici communiceren op een onduidelijke manier. Ze zeggen dat ze misschien ooit iets gaan veranderen, maar dat willen jongeren niet horen. Jongeren willen weten waarvoor ze staan. Neem nu het pensioendebat. Op zich lijkt dat voor jongeren nog heel ver weg, maar de beslissingen die vandaag worden genomen, zullen effect hebben op het pensioen van de jongeren. Om die reden is het belangrijk dat politici er zo duidelijk mogelijk over communiceren en dat ze jongeren betrekken bij deze gesprekken.

Politici kunnen niet over het toekomstige pensioen van jongeren spreken, zonder met hen in gesprek te gaan. Dat is vandaag het grote probleem. Er wordt niet meer met de jeugd gesproken.

Veel jongeren kampen – zeker sinds de coronacrisis – met mentale problemen. Hoe willen jullie deze jongeren helpen?

Politici moeten veel meer inzetten op middelen voor mentale gezondheid. Gelukkig zet minister Hilde Crevits (CD&V red.) hier sterk op in. Onlangs heeft ze ervoor gezorgd dat een bepaalde hulplijn ook op woensdagnamiddag wordt geopend. Veel jongeren zoeken op dat moment hulp omdat ze dan thuis zijn van school. Zo’n kleine zaken kunnen helpen. Het belangrijkste is om veel te investeren in die mentale gezondheid. Als jongeren zich goed voelen, zullen ze zich engageren en actief zijn in de samenleving.

Natuurlijk moeten we er eerst voor zorgen dat jongeren zich goed kunnen voelen. Dit kan door in te zetten op de eerstelijnszorg en door de wachtlijsten weg te werken. Het kan niet zijn dat je maanden of zelfs jaren moet wachten op gepaste hulp. We hebben het geluk dat minister Crevits al iets doet, maar de volgende legislaturen moet hier nog steeds aandacht aan besteed worden.

Huisvesting wordt voor heel wat jongeren onbetaalbaar. Aan welke oplossingen werkt jouw partij?

Ik vind dat er veel meer moet gekeken worden naar alternatieve vormen van huisvesting. Nu denkt iedereen vaak aan de klassieke vorm: een eigen appartement of huis kopen. Dit is inderdaad onbetaalbaar voor jongeren. Toch zijn er veel andere vormen. Denk maar aan cohousing of samenwonen met verschillende generaties. Als je dat niet ziet zitten, kan je nog altijd aan hamsterhuren doen. Hierbij betaal je huur voor een huis dat je op termijn zal kopen. Bij de aankoop wordt de betaalde huur afgetrokken van de aankoopprijs. Dankzij dit systeem is een huis huren geen weggegooid geld meer.

Voor mij is het dus belangrijk om meer in te zetten op de alternatieve woonvormen. Het kan niet zijn dat mensen thuis moeten wonen tot ze dertig jaar zijn omdat er geen mogelijkheid is om iets te kopen. Verder moet het huidige patrimonium veranderd worden. Ze moeten niet altijd bijbouwen, maar eerder vernieuwen naar jongeren toe. Nu staan er veel oude huizen te koop, maar jongeren kunnen ze niet aankopen omdat er nog zo veel in moet gebeuren. Ik denk dat de overheid dus veel meer kan doen om jongeren hierin te ondersteunen. Gelukkig zijn er nu heel wat premies en subsidies die daarbij kunnen helpen. Toch moeten ze onderzoeken hoe het huidige patrimonium kan omgevormd worden voor de jongere generatie.

Geef één reden waarom jongeren in 2024 op jouw partij moeten stemmen.

CD&V is de partij die rekening wil houden met elke Vlaming. We gaan ons niet alleen focussen op de rijke mensen, de arme mensen, de mensen van hier of buitenlanders. We willen er zijn voor iedereen. We willen er zijn voor de Vlaming in het algemeen. Als ik dan toch nog een tweede reden mag geven, dan is het dat wij de partij zijn die continu naar oplossingen zoekt. We hebben genoeg van de ruzies en het haantjesgedrag in de politiek. Er moet gewoon een beleid gevoerd worden. Dat is soms saai, ik besef dat, maar het is wel nodig. We hebben mensen nodig die willen nadenken over de toekomst van ons land en dat vind je in mijn partij terug.

Tekst: Jolien De Smet
Foto bovenaan: © Sien Vandevelde